اثر عمل آوری‎ های فیزیکی و شیمیایی بر فراسنجه های تولید گاز، قابلیت هضم در شرایط آزمایشگاهی و تجزیه پذیری ارقام مختلف جو

در این مطالعه ترکیب شیمیایی، کینتیک تخمیر و قابلیت هضم به¬روش آزمایشگاهی 14 واریته مختلف جو و اثرعمل¬آوری¬های فیزیکی و شیمیایی بر فراسنجه¬های تخمیر و قابلیت هضم واریته های مختلف جو و اثرات روش-ها برتجزیه¬پذیری یکی از واریته ها (ترکمن)، مورد بررسی قرار گرفت. تیمار شیمیایی فرمالدئید و تیمارهای فیزیکی شامل اتوکلاو خشک، اتوکلاو مرطوب و اشعه ماکروویو بود. واریته های مختلف از نظرماده خشک، پروتئین خام ، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز با یکدیگر تفاوت معنی¬دار داشتند ( p <0/01 ). میانگین ماده خشک، پروتئین خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز 14 واریته به¬ترتیب 91/7، 9/8، 22/1 و6/3 درصد بود. آزمایش تولید گاز در شرایط آزمایشگاهی با سه روش عمل¬آوری فیزیکی شامل اتوکلاو خشک و مرطوب (دمای 117 و 127 درجه)، پرتو¬افکنی با ماکروویو (زمان 2 و 5 دقیقه) و عمل¬آوری شیمیایی با فرمالدئید (در دو غلظت 3 و 4/5 درصد) بر روی 14 واریته صورت گرفت و گاز تولیدی در ساعات 1،2 ،3 ،4، 5،6، 8،12، 18 ،24 ،48 ،72 و 96 انکوباسیون اندازه¬گیری شد و فراسنجه های تخمیر از روی تولید گاز تجمعی تعیین شدند. تفاوت¬های معنی¬دار در تولید گاز بالقوه (b) ، نرخ تولید گاز (c ) و فاز تأخیر (lag) دربین واریته های مختلف، عمل¬آوری¬های مختلف و اثرات متقابل واریته ها و روش های عمل¬آوری دیده شد (p <0/01 ). بنابراین تیمارهای مختلف اثرات مختلفی بر فراسنجه های تخمیر واریته ها داشتند. قابلیت هضم آزمایشگاهی ماده خشک و ماده آلی 14 واریته با 4 روش عمل¬آوری اندازه¬گیری شد. در بین واریته های مختلف از نظر قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی، تفاوت¬های معنی¬دار مشاهده شد ( p <0/01) و واریته های13 (مولار (و 14 (دوپر ( بالاترین و کمترین قابلیت هضم ماده آلی را به ترتیب به میزان89/7 و 73/3 درصد دارا بودند. روش¬های مختلف عمل¬آوری اثرات گوناگونی بر قابلیت هضم واریته های مختلف داشتند. آزمایش تجزیه¬پذیری با 4 روش عمل¬آوری بر روی واریته ترکمن با استفاده از دو رأس گوسفند سنجابی فیستولا-گذاری شده برای تعیین اثرات تیمارها بر فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین انجام شد. همه تیمارها باعث افزایش معنی داری در بخش بالقوه تجزیه شونده ( p< 0/05 ) و کاهش معنی داری در بخش محلول و نرخ تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین ( p< 0/05) واریته ترکمن نسبت به شاهد شدند. همگی آن ها تجزیه پذیری مؤثر ماده خشک و پروتئین را در نرخ های عبور 0/02، 0/05 و 0/08 کاهش دادند بین تیمارها از نظر بخش محلول (a )،کند تجزیه (b) و نرخ تجزیه پذیری (c) تفاوت معنی¬دار دیده شد ( p< 0/05 ).تیمار فرمالدئید بهترین روش عمل¬آوری در کاهش تجزیه¬پذیری ماده خشک و پروتئین واریته جو ترکمن شناخته شد. در این آزمایشات رابطه ای بین ترکیب شیمیایی ارقام با تولید گاز بالقوه آنها و قابلیت هضم آزمایشگاهی دیده شد. واریته شماره 13 (مولار) بیشترین میزان پروتئین خام، بیشترین قابلیت هضم ماده آلی، بیشترین گاز تولیدی و کمترین محتوای دیواره سلولی را دارا بود. در مقابل واریته 14 (دوپر) کمترین میزان پروتئین خام، کمترین قابلیت هضم ماده آلی، کمترین گاز تولیدی و بیشترین محتوای دیواره سلولی را دارا بود. مطابق نتایج، تیمارها کینتیک تخمیر و قابلیت هضم را به طور متفاوت در واریته های مختلف تحت تأثیر قرار می دهند. اگرچه به نظر می رسد تیمار شیمیایی اثر پایدارتری در کاهش فراسنجه های واریته های مختلف نسبت به تیمارهای حرارتی دارد.